2601 ความตายเป็นแค่เพียงความฝัน: ความตาย ความฝัน เป็นเรื่องสมมุติ
ภคพงศ์ ผาสุก
โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
ความตายและความฝัน คนส่วนใหญ่มักพูดถึงเป็นอย่างมากเพราะไม่สามารถคาดเดาเหตุการณ์ได้ว่าเราจะเป็นอย่างไร ความฝัน คือการแสดงออกของความนึกคิด ความรู้สึก และเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่ผ่านเข้ามาในสมอง อาจจะเป็นจินตนาการที่เราคิดขึ้นเองในขณะที่เรากำลังนอนหลับ คนเรามักจะฝันได้หลายครั้ง บางคนก็สามารถจดจำความฝันของตนเองได้ และบางคนก็ไม่สามารถจดจำความฝันนั้นได้ ความตาย หรือการเสียชีวิต คือการที่คนเราหมดอายุไขหรือเรียกง่าย ๆ ว่า การหมดเวรหมดกรรม ความตายนั้นเราไม่สามารถกำหนดได้ว่าเราจะตายตอนไหน ขึ้นอยู่กับเวรกรรมของแต่ละคน และความประพฤติของเราเองในโลกปัจจุบัน ในความคิด ฝันเป็นการที่ดวงจิตล่องลอยไปในเรื่องราวต่าง ๆ โดยที่ไม่รู้ตัวอะไรเลยว่ากำลังฝันอยู่ จะรู้ตัวว่านี่คือความฝันก็เมื่อตื่นขึ้นมา แล้วการตายก็น่าจะเหมือนความฝันแต่เป็นฝันถาวรเป็นความฝันที่จะไม่ตื่นขึ้นมาอีก
เรื่องสั้น “2601 ความตายเป็นแค่เพียงความฝัน” ของ ละเวง ปัญจสุนทร เป็นเรื่องสั้นแนวสัจนิยมมหัศจรรย์ ที่ผู้เขียนใช้วิธีการเล่าผ่านภาพโลกแห่งความเป็นจริงแต่มีองค์ประกอบของสิ่งวิเศษอยู่ในเรื่อง ผู้เขียนได้รวบรวมเรื่องสั้นไว้ในเล่มนี้เป็นทั้งหมด ๑o เรื่อง ซึ่งในเรื่องสั้นจะแบ่งกาลเวลาเป็น ๓ ภาค คือ ภาคอดีต ภาคปัจจุบัน และภาคอนาคต ในทุก ๆ เรื่องตัวละครแต่ละตัวไม่เคยสมหวังกับความรัก เพราะคนที่เขารักจะต้องจากไป ดังนั้นเราควรใช้ชีวิตด้วยความระมัดระวัง และไม่คิดไปเองว่าการที่เราจะรักใครสักคนต้องสมหวังเสมอไป
กาลเวลาที่ไม่สามารถหวนคืนมาได้
ภาคอนาคต ทั้ง ๕ เรื่องนี้ล้วนเต็มไปด้วยความรักที่เป็นไปได้และเป็นไปไม่ได้ จากเรื่องคนขายเวลาบูชาความรัก ผู้เขียนได้เล่าไว้ว่า “เวลานี้สามารถซื้อได้” (หน้า ๒๒) ผู้เขียนเล่าว่าในเวลา ๑ วัน หรือ ๒๔ ชั่วโมง มีเวลาเหลือที่สามารถซื้อแล้วนำกลับมาใช้ผู้คนมากมายได้ให้ความสนใจกับการซื้อขายเวลา
การเวลาไม่สามารถหวนกลับมาได้ เพราะในโลกปัจจุบันเราไม่สามารถย้อนเวลาได้เพราะจากเรื่องผู้เขียนได้กล่าวว่า “ขอเวลาฉันสักพัก...แล้วฉันจะกลับมา” (หน้า ๑๖) ฉะนั้นแล้วการที่เขาจากไปแบบไม่มีเหตุผล เพราะเขาอยากจะทำเพื่ออะไรบางสิ่งที่มันไม่สามารถทำได้อีกแล้ว เวลาในโลกปัจจุบันนั้นไม่สามารถซื้อได้ ผ่านไปแล้วคือผ่านไปเลย เราไม่สามารถย้อนกลับมาหามันได้อีกครั้ง ในชีวิตของเราสิ่งที่ไม่สามารถเรียกร้องให้กลับคืนมาได้คือเวลา มันเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริงกับใครหลาย ๆ คน เหมือนดังเรื่องที่กล่าวมาไว้ข้างต้น
หากการพลัดพรากคือการเริ่มต้นบางสิ่ง
ทุกการเริ่มรัก…ย่อมมีการเลิกรา ทุกการจากลา เวลาไม่เคยบอกล่วงหน้าเสมอ วันนี้เราอาจจะยังเจอหน้ากันพูดคุยกัน หรือแม้แต่บอกรักกัน แต่พรุ่งนี้เราอาจจะต้องจากกันไปตลอดชีวิต ดังนั้นเราจึงไม่ควรที่จะหลงอยู่ในวังวนแห่งความสุข
ภาคอดีต ประกอบไปด้วย ๒ เรื่องสั้น คือ เรื่อง ดอกไม้พลาสติก และ โลกของนะดี ทั้ง ๒ เรื่องนี้จะพูดในเชิงความรักที่ฝันแล้วจางหายไปเพราะ ดอกไม้พลาสติก นี้สื่อถึงความรักที่สมบูรณ์แล้วจางหายไปในช่วงพริบตา ผู้เขียนได้นำเสนอว่าความรักที่ดีและสมบูรณ์ล้วนผ่านอุปสรรคและความไม่พอใจกันมาก่อนเราควรที่จะปรับความเข้าใจกันและไม่หายไปจากใครคนใดคนหนึ่ง ซึ่งเรื่องนี้การหายไปของตัวละครไม่มีใครทราบเพราะผู้เขียนได้ทำการเล่าว่าเขาเจอคนที่ดีกว่าเรา
ฉะนั้นแล้ว เราก็ไม่สามารถที่จะด่วนสรุปหรือตัดสินใจว่า เขาไปเจอคนที่ดีกว่าจริงหรือไม่ การจบของเรื่องนั้นคาดเดาอะไรไม่ได้เลย และโลกของนะดีได้มีการเล่าว่าเป็นโลกของผู้หญิงคน ๆ หนึ่งที่ได้มีรักครั้งแรกและโดนทิ้งไป เขาจึงไม่อยากลองเปิดใจให้ใครเพราะเขากลัวที่จะเจ็บอีก ผู้เขียนได้เขียนไว้ว่า ได้มีผู้ชายคนหนึ่งเข้ามาหาเธอ เขาแอบชอบนะดีแต่ไม่กล้าบอก เขาเองก็รู้ดีว่านะดีเป็นคนที่เปิดใจให้ใครยากเพราะเขาเคยผ่านเรื่องร้าย ๆ ที่ทำร้ายจิตใจเขามาก่อน เขาได้ลองใช้ชีวิตด้วยกันแต่ยังไม่ได้เป็นแฟนนะดี เขากลัวว่าเขาจะคิดไปเองหรือเปล่า มาวันหนึ่งผู้ชายคนนี้เขารวบรวมความกล้าที่จะบอกนะดีว่า เขาชอบนะดี แต่สุดท้ายเขาได้ไปถามพ่อและแม่ของนะดีว่า นะดีหายไปไหน พ่อแม่ของนะดี ก็ตามหานะดีเหมือนกันแต่ก็ไม่พบนะดี “นะดีได้หายไปโดยที่ไม่มีใครรู้” (หน้า ๑๓๑) ซึ่งก็เหมือนเดิมอย่างที่บอกไว้ตอนต้น ผู้เขียนได้เขียนแบบทิ้งประเด็นให้ผู้อ่านได้คิดต่อยอด แล้วเราก็ไม่สามารถสรุปได้ว่าเขาจากไปเพราะสาเหตุอะไร ทุกการจากลาย่อมมีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเสียใจเพราะเวลาไม่สามารถบอกล่วงหน้าได้
แสงสว่างจากความฝัน
ภาคปัจจุบัน ประกอบไปด้วย ๓ เรื่องผู้เขียนพยายามสื่อถึงเรื่องความรักและความรักนั้นไม่จำเป็นต้องเป็นชายหญิง ผู้เขียนได้เล่ามาต่าง ๆ นานา ก่อนที่เขาจะมาเริ่มรักผู้หญิง เขาเคยคบกับผู้ชายด้วยกันเองมาก่อน จากเรื่องเขาได้ถูกสั่งให้ไปตามหาตัวนักพยากรณ์อากาศ เพราะ “เวลาหมอนี่อ่านข่าวพยากรณ์อากาศมักพูดอะไรทีเล่นทีจริงโดยเฉพาะเรื่องการเมือง แล้วทุกอย่างก็เป็นไปตามนั้น คนใกล้ชิดของหมอนี่บอกว่าคำพูดที่แม่นกว่าหมอดู ไม่เคยพลาดแม้แต่ครั้งเดียว” (หน้า ๑๓๔) พอเขาเริ่มเป็นที่รู้จักเขาพยายามออกมาจากตรงนั้น เพราะเขาก็แค่ทำนายเฉย ๆ ว่าจะเกิดขึ้นแล้วเขาก็ได้พบกับหนุ่มคนนี้ที่ทุกคนพยายามตามหาตัวก็คือนักพยากรณ์อากาศ เขาได้พูดคุยกันดื่มเบียร์ด้วยกันแล้วเขาก็ได้เล่นน้ำทะเลด้วยกัน ปรากฏว่าหนุ่มพนักงานออฟฟิศได้จมน้ำ แล้วนักพยากรณ์อากาศเป็นคนช่วยเขาโดยการผายปอด ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นความรักของเขาทั้งคู่ แต่ก็ต้องจากกันเพราะนักพยากรณ์อากาศได้เช็คเอาท์ออกไปแล้ว พอตกกลางคืนเขาได้ยินเหมือนเสียงปืนดัง ๒-๓ ครั้ง เขาก็ได้คิดว่าคนที่ถูกยิงนั้นคือนักพยากรณ์อากาศ แต่สุดท้ายก็ไม่รู้ความเป็นความจริงหรือไม่ เพราะเป็นเพียงแค่สิ่งสมมุติว่าโดนยิง สุดท้ายมันก็คือความฝันที่เราฝันว่าเขาถูกยิง... จากเรื่องที่ ๒ เขาได้ไปพักที่รีสอร์ตแห่งหนึ่งที่หนองคาย รีสอร์ตนี้เป็นที่สำหรับคนที่อยากจะมาจบชีวิตตัวเอง เขาได้พบกับผู้หญิงซึ่งมาพักที่นี่ด้วยเหมือนกัน ได้ทำความรู้จักกันแล้วก็เล่าว่ามาที่นี้เพื่อหาความสุข ไม่ได้มาเพื่อจบชีวิต เขาทั้งคู่ได้เริ่มสนิทกันมากขึ้นแล้วมีอยู่คืนหนึ่งเขาได้เดินเข้าไปในป่าหลังรีสอร์ตพบกับป้ายสลักว่า “เขตฆ่าตัวตาย” (หน้า ๑๗๑) เขาทั้งคู่เดินเข้าลึกเข้าไปพบกับสระว่ายน้ำเลยชวนกันว่ายน้ำภายหลังทำกิจกรรมคู่รักกัน “สายฝนยังตกหนักไม่มีทีท่าว่าจะหยุด ผมนอนกอดร่างเปลือยเปล่าของเธอใต้ผ้าห่มจนเคลิ้มหลับไป” (หน้า ๑๘๕) เขารู้สึกตัวอีกทีผู้หญิงคนนี้ก็ได้หายไปจากอ้อมกอด เขาจึงตัดสินใจหยิบไฟฉายแล้ววิ่งออกไปจากที่พักเพื่อไปตามหาเธอ แล้วก็มาพบกับป้าย เขตฆ่าตัวตาย ไม่แน่ใจว่าเธอจะตัดสินใจฆ่าตัวตายขึ้นมา เขาได้บอกกับตัวเองว่าไม่มีทางเลือกนอกจากการก้าวเข้าสู่ป่าทึบเบื้องหน้า เขาเดินตามทางแล้วเปิดไฟฉายก้าวเดินสู่ป่ามืดมิดข้างหน้า
เรื่อง นักพยากรณ์อากาศ และ ความตายเป็นแค่เพียงความฝันเป็นการสื่อว่าแสงที่เห็นนั้นคือความฝันที่เราได้สมมุติขึ้นมา ล้วนไม่เป็นความจริง เพราะความฝันเป็นแค่ความนึกคิดของตัวเราเองและการคบกันของชายรักชายควรเป็นเรื่องปกติ เพราะเขาก็คือมนุษย์เหมือนเรา ไม่ควรที่จะมองเขาว่าเขาไม่เหมือนคนทั่วไป ความโดดเด่นของเรื่องนี้ คือการนำเสนอแนวคิดว่า การที่เราจะชอบใครหรือทำเพื่อเขานั้นย่อมมีความเสี่ยงเสมอ เราไม่ควรที่จะทุ่มเทมากจนเกินไป เพราะการบอกชอบใครสักคนล้วนมีความเสี่ยงเสมอ และการที่เราคิดว่าเขาตายนั้นก็ขึ้นอยู่กับความสามารถในการวิเคราะห์ของแต่ละบุคคลว่าเขาตายจริงหรือไม่ แต่ละคนมักจะวิเคราะห์ออกมาว่าเขาตายหรือไม่ตาย การที่เรื่องสั้นอยู่ได้มาจนทุกวันนี้ เพราะ การแต่งของเรื่องสั้น นักเขียนส่วนใหญ่มักมีชั้นเชิงขมวดปมเรื่อง เพื่อให้ผู้อ่านได้วิเคราะห์ว่าแต่ละตัวละครเป็นอย่างไร
การจบของเรื่องนี้จบแบบทิ้งประเด็นเพื่อให้ผู้อ่านได้คิดต่อยอดเพราะผู้อ่านแต่ละคนอาจมีมุมมองมากน้อยเพียงใดนั้น ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ของผู้อ่านซึ่งจะแตกต่างกัน สำหรับการเขียนเรื่องสั้นเรื่องนี้ผู้เขียนได้เขียนอย่างมีชั้นเชิงมีการขมวดปมเรื่องที่ทำให้ผู้อ่านได้วิเคราะห์ต่อยอดไปของแต่ละบุคคล เพราะ ต่างคนล้วนมีความคิดเป็นของตัวเอง
อ้างอิง
ละเวง ปัญจสุนทร .(2562). 2601 ความตายเป็นแค่เพียงความฝัน. นนทบุรี. โล้พระจันทร์.
